Lonamo – co to za lek i jak działa?

Lonamo to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2, który zawiera sitagliptynę – substancję czynną należącą do grupy inhibitorów DPP-4 (dipeptydylopeptydazy 4). Jego głównym mechanizmem działania jest zwiększenie stężenia hormonów inkretynowych, co prowadzi do poprawy wydzielania insuliny i kontroli poziomu cukru we krwi. Lonamo może być stosowane zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi.

Mechanizm działania sitagliptyny

Sitagliptyna hamuje enzym DPP-4, który odpowiada za degradację hormonów inkretynowych – GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu 1) i GIP (glukozozależnego peptydu insulinotropowego). Dzięki temu hormony te działają dłużej, stymulując trzustkę do wydzielania insuliny w odpowiedzi na posiłki i jednocześnie hamując nadmierne wydzielanie glukagonu. To prowadzi do skuteczniejszej kontroli poziomu cukru we krwi bez nadmiernego ryzyka hipoglikemii.

Wpływ na kontrolę glikemii i wydzielanie insuliny

Lonamo zwiększa wydzielanie insuliny w sposób zależny od poziomu glukozy – działa intensywniej, gdy stężenie cukru jest wyższe, lecz nie wywołuje nadmiernego obniżenia poziomu glukozy we krwi. Dodatkowo hamuje nadmierną produkcję glukozy w wątrobie, co jest istotnym mechanizmem u pacjentów z cukrzycą typu 2. Dzięki temu poprawia zarówno poziom glukozy na czczo, jak i po posiłkach, bez ryzyka gwałtownych spadków cukru.

Metabolizm i wydalanie substancji czynnej

Sitagliptyna jest metabolizowana w bardzo niewielkim stopniu – większość leku jest wydalana w postaci niezmienionej przez nerki (80%) i w mniejszym stopniu przez wątrobę (20%). U pacjentów z niewydolnością nerek konieczne jest dostosowanie dawki, aby uniknąć nadmiernego nagromadzenia substancji czynnej w organizmie.

Wskazania do stosowania Lonamo

Lonamo jest wskazane do stosowania u pacjentów dorosłych z cukrzycą typu 2, szczególnie w przypadku, gdy zmiana stylu życia (dieta i aktywność fizyczna) nie przynosi oczekiwanych rezultatów w kontroli poziomu cukru we krwi.

Monoterapia – kiedy stosować lek samodzielnie?

Lonamo można stosować jako jedyny lek w terapii cukrzycy typu 2, gdy pacjent nie toleruje metforminy lub istnieją przeciwwskazania do jej stosowania (np. niewydolność nerek, ryzyko kwasicy mleczanowej). Monoterapia sitagliptyną jest zwykle rekomendowana pacjentom, u których poziom cukru nie jest bardzo podwyższony i nie wymaga intensywnej interwencji farmakologicznej.

Skojarzone leczenie z metforminą

Najczęstsze zastosowanie Lonamo to terapia skojarzona z metforminą, szczególnie wtedy, gdy sama metformina nie zapewnia dostatecznej kontroli glikemii. Połączenie tych dwóch substancji zapewnia silniejsze działanie hipoglikemizujące przy jednoczesnym mniejszym ryzyku działań niepożądanych niż np. terapia insuliną.

Stosowanie z insuliną i innymi lekami przeciwcukrzycowymi

Sitagliptyna może być stosowana również w kombinacji z insuliną i innymi lekami przeciwcukrzycowymi, takimi jak pochodne sulfonylomocznika czy inhibitory SGLT-2. W takich przypadkach pozwala na lepszą kontrolę poziomu glukozy bez ryzyka znacznego wzrostu masy ciała lub częstych epizodów hipoglikemii.

Przeciwwskazania – kiedy nie stosować Lonamo?

Nadwrażliwość na składniki leku

Lonamo nie powinno być stosowane u pacjentów z nadwrażliwością na sitagliptynę lub jakikolwiek inny składnik leku. Objawy reakcji alergicznej mogą obejmować wysypkę, obrzęk naczynioruchowy czy duszność.

Ciąża i karmienie piersią – dlaczego nie wolno stosować?

Nie zaleca się stosowania Lonamo w ciąży i w okresie karmienia piersią, ponieważ brak jest wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania sitagliptyny u kobiet ciężarnych. W przypadku konieczności leczenia cukrzycy w ciąży rekomendowane jest stosowanie insuliny.

Cukrzyca typu 1 – brak skuteczności

Lonamo nie jest przeznaczone do leczenia cukrzycy typu 1, ponieważ mechanizm działania sitagliptyny wymaga resztkowej funkcji komórek beta trzustki, które u pacjentów z cukrzycą typu 1 są zniszczone.

Środki ostrożności przy stosowaniu Lonamo

Monitorowanie czynności nerek – dlaczego jest tak ważne?

Sitagliptyna jest wydalana głównie przez nerki, dlatego u pacjentów z niewydolnością nerek konieczna jest regularna kontrola parametrów nerkowych i ewentualna modyfikacja dawki.

Możliwe ryzyko zapalenia trzustki – na co zwrócić uwagę?

Stosowanie sitagliptyny może wiązać się z zwiększonym ryzykiem zapalenia trzustki. W przypadku wystąpienia silnych bólów brzucha, nudności i wymiotów należy przerwać terapię i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Reakcje alergiczne i ciężkie zmiany skórne

W rzadkich przypadkach sitagliptyna może powodować poważne reakcje skórne, takie jak zespół Stevensa-Johnsona czy toksyczna nekroliza naskórka.

Dawkowanie i sposób stosowania Lonamo

Zalecane dawki dla dorosłych pacjentów

Standardowa zalecana dawka Lonamo to 100 mg raz dziennie, niezależnie od posiłków.

Dostosowanie dawki w zależności od czynności nerek

U pacjentów z niewydolnością nerek lekarz może dostosować dawkowanie, redukując dawkę do 50 mg lub 25 mg dziennie.

Jak i kiedy przyjmować Lonamo?

Lonamo należy przyjmować codziennie o tej samej porze, popijając wodą.

Możliwe interakcje z innymi lekami

Leki mogące wpływać na metabolizm sitagliptyny

Niektóre leki, np. ryfampicyna, mogą wpływać na skuteczność Lonamo.

Ryzyko hipoglikemii przy stosowaniu z insuliną i pochodnymi sulfonylomocznika

W skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika ryzyko hipoglikemii może wzrosnąć.

Bezpieczne łączenie Lonamo z innymi lekami

Lonamo zazwyczaj dobrze komponuje się z większością leków stosowanych u pacjentów z cukrzycą.

Działania niepożądane Lonamo – co może wystąpić?

Często występujące skutki uboczne

Do najczęstszych działań niepożądanych należą bóle głowy, infekcje dróg oddechowych i nudności.

Rzadkie, ale poważne działania niepożądane

Rzadko występują zapalenie trzustki, reakcje alergiczne i ciężkie zmiany skórne.

Jak reagować na objawy uboczne?

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy przerwać leczenie i skonsultować się z lekarzem.

Inne leki zawierające sitagliptynę dostępne w Polsce

Na rynku dostępne są również inne preparaty zawierające sitagliptynę, np. Januvia oraz leki złożone z metforminą, takie jak Janumet.