Eliquis – co to za lek i jak działa?
Eliquis to lek przeciwzakrzepowy stosowany w celu zmniejszenia ryzyka powstawania zakrzepów krwi. Substancją czynną preparatu jest apiksaban, który należy do grupy inhibitorów czynnika Xa. Jego działanie polega na blokowaniu enzymu biorącego udział w procesie krzepnięcia, co skutecznie zapobiega tworzeniu się zakrzepów w naczyniach krwionośnych.
Lek jest stosowany głównie u pacjentów narażonych na powikłania zakrzepowo-zatorowe, w tym po przebytych operacjach ortopedycznych, w migotaniu przedsionków oraz w leczeniu i profilaktyce zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej. Dzięki swoim właściwościom Eliquis stanowi alternatywę dla tradycyjnych leków przeciwzakrzepowych, takich jak warfaryna, oferując przewidywalne działanie i mniejsze ryzyko krwawień.
Kiedy warto stosować Eliquis?
Profilaktyka zakrzepowo-zatorowa po operacjach ortopedycznych
Pacjenci poddawani dużym zabiegom ortopedycznym, takim jak endoprotezoplastyka biodra lub kolana, są narażeni na zwiększone ryzyko zakrzepicy. Zaleca się stosowanie Eliquis w celu zapobiegania tworzeniu się zakrzepów w żyłach kończyn dolnych, co może prowadzić do niebezpiecznych powikłań, w tym zatorowości płucnej.
Lek podaje się doustnie przez określony czas po operacji, zwykle od 10 do 35 dni, w zależności od rodzaju zabiegu. Jego działanie zmniejsza ryzyko poważnych powikłań zakrzepowo-zatorowych, które mogą prowadzić do groźnych konsekwencji zdrowotnych.
Zapobieganie udarom mózgu i zatorowości ogólnoustrojowej
U pacjentów z migotaniem przedsionków niezwiązanym z wadą zastawkową, Eliquis skutecznie redukuje ryzyko udaru mózgu oraz zatorowości ogólnoustrojowej. Migotanie przedsionków zwiększa skłonność do powstawania skrzeplin w sercu, które mogą oderwać się i blokować naczynia krwionośne w mózgu lub innych narządach.
Dzięki zastosowaniu Eliquis ryzyko tworzenia się zakrzepów jest znacznie mniejsze, co przekłada się na poprawę rokowań u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca. Lek ten jest często wybierany jako alternatywa dla antagonistów witaminy K, ponieważ nie wymaga regularnego monitorowania INR.
Leczenie zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej
Zakrzepica żył głębokich może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zatorowość płucna, która stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Eliquis stosuje się zarówno w leczeniu ostrych epizodów zakrzepicy, jak i w celu zapobiegania kolejnym incydentom.
Terapia powinna być prowadzona zgodnie z zaleceniami lekarza, zazwyczaj przez okres co najmniej 3 miesięcy. Eliquis zapewnia skuteczność przy jednoczesnym zmniejszonym ryzyku krwawień w porównaniu do tradycyjnych leków przeciwzakrzepowych.
Profilaktyka nawrotów zakrzepicy i zatorowości płucnej
Pacjenci, u których występowały epizody zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej, często wymagają długoterminowej terapii przeciwzakrzepowej. Eliquis może być stosowany w celu minimalizacji ryzyka nawrotów, szczególnie u pacjentów z czynnikami predysponującymi, takimi jak przewlekłe choroby lub unieruchomienie.
Długotrwałe stosowanie leku powinno być dostosowane indywidualnie, zgodnie z oceną ryzyka powikłań oraz korzyści wynikających z terapii.
Jak stosować Eliquis – dawkowanie i sposób podania
Standardowe schematy dawkowania
Dawka Eliquis zależy od wskazania medycznego:
- Profilaktyka zakrzepicy po operacji ortopedycznej – zazwyczaj 2,5 mg dwa razy na dobę, rozpoczynając 12–24 godziny po zabiegu.
- Migotanie przedsionków – typowe dawkowanie to 5 mg dwa razy na dobę.
- Leczenie zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej – początkowa dawka wynosi 10 mg dwa razy dziennie przez 7 dni, następnie 5 mg dwa razy dziennie.
- Profilaktyka nawrotów zakrzepicy – stosuje się 2,5 mg dwa razy dziennie.
Dostosowanie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby
U pacjentów z umiarkowanym upośledzeniem funkcji nerek lekarz może zmodyfikować dawkę leku. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek stosowanie Eliquis wymaga szczególnej ostrożności.
Osoby z zaburzeniami czynności wątroby również powinny skonsultować stosowanie leku z lekarzem, ponieważ może on wpływać na metabolizm apiksabanu.
Jak postępować w przypadku pominięcia dawki?
Jeżeli pacjent zapomni o przyjęciu Eliquis, powinien przyjąć dawkę jak najszybciej tego samego dnia, a następnie powrócić do regularnego schematu dawkowania. Nie należy podwajać dawki, aby nadrobić zaległości.
Kiedy nie stosować Eliquis?
Przeciwwskazania do stosowania leku
Eliquis nie powinien być stosowany u pacjentów:
- z aktywnym krwawieniem,
- z ciężką niewydolnością wątroby,
- z uczuleniem na apiksaban lub inne składniki leku,
- stosujących inne leki przeciwzakrzepowe (bez konsultacji z lekarzem).
Interakcje z innymi lekami
Eliquis może wchodzić w interakcje z takimi lekami jak:
- inne leki przeciwzakrzepowe (np. heparyna),
- niektóre antybiotyki (np. klarytromycyna),
- przeciwgrzybicze leki azolowe (np. ketokonazol).
Czy Eliquis jest refundowany? Ile kosztuje?
Cena w różnych wariantach dawkowania
Cena Eliquis zależy od dawki i liczby tabletek w opakowaniu. Koszty mogą się różnić w zależności od apteki oraz poziomu refundacji.
Zasady refundacji – kto może skorzystać?
Refundacja Eliquis dotyczy pacjentów spełniających określone kryteria, np. osoby z migotaniem przedsionków lub po operacjach ortopedycznych. Warto sprawdzić aktualne warunki refundacji u lekarza lub w aptece.
Możliwe działania niepożądane podczas stosowania Eliquis
Najczęstsze skutki uboczne
Do częstych działań niepożądanych należą:
- zwiększona skłonność do siniaków,
- krwawienia z nosa,
- krwawienia z przewodu pokarmowego.
Rzadkie, ale poważne działania niepożądane
W rzadkich przypadkach mogą wystąpić:
- ciężkie krwotoki,
- reakcje alergiczne,
- wzrost aktywności enzymów wątrobowych.
Jak bezpiecznie stosować Eliquis? Wskazówki i środki ostrożności
Stosowanie u osób starszych i pacjentów z chorobami przewlekłymi
U osób starszych oraz pacjentów z chorobami nerek lub wątroby konieczna jest indywidualna ocena ryzyka krwawień.
Czy można łączyć Eliquis z innymi lekami przeciwzakrzepowymi?
Nie należy samodzielnie łączyć Eliquis z innymi lekami przeciwzakrzepowymi bez konsultacji z lekarzem.
Najczęściej zadawane pytania na temat Eliquis
Pacjenci często pytają o czas działania leku, bezpieczeństwo stosowania i możliwość stosowania w ciąży – wszystkie te kwestie powinny być konsultowane z lekarzem.




